Mu buzima bwa muntu, buri gihe hashakishwa uburyo bwo gusigasira amateka no kubika ibikorwa by’indashyikirwa. Muri urwo rwego, hagiye hakorwa intonde z’ibitangaza birindwi by’isi — ibintu byubatswe n’abantu cyangwa byagaragaje ubuhanga n’ubutwari buhanitse mu mateka.
Dore urutonde rwabaye icyitegererezo kugeza magingo aya:
1. Piramide ya Giza (Egypt)
Ni cyo gitangaza cya kera cyo mu Misiri cyonyine kigihagaze. Yubatswe mu myaka irenga 4,500 ishize, iyi piramide ni icyitegererezo cy’ubuhanga bw’abanyamisiri mu bwubatsi. Iracyafatwa nk’imfatiro y’amateka n’ibimenyetso by’ubuhanga bw’abantu ba kera.

2. Colosseum (Rome, Italy)
Iri ni ryo tsinda ryo mu mugi wa Roma ryubatswe mu kinyejana cya mbere. Ryakorerwagamo amarushanwa y’abagabo b’intwari (Gladiators) ndetse n’ibirori byari bikomeye mu mateka y’ubwami bwa Roma. Ubu, Colosseum ni imwe mu nzu ndangamurage zisasira amateka akomeye y’Isi.

3. Chichen Itza (Mexico)
Ni urusigaye rw’imidugudu y’abaturage b’Abamaya. Iri shusho ry’urusengero rwa Kukulcan rifite uburyo bugezweho bwo kubaka bwatumaga izuba ryo mu gihe cy’ihindagurika ry’ibihe (Equinox) rigira igicucu kimeze nk’inzoka igenda imanuka ku ngazi.

4. Taj Mahal (India)
Yubatswe mu kinyejana cya 17 nk’ikimenyetso cy’urukundo, iyi nyubako yubatse n’umwami Shah Jahan yibuka umugore we Mumtaz Mahal. Ubu ni kimwe mu byiza nyaburanga bikurura ba mukerarugendo ku isi yose.

5. Machu Picchu (Peru)
Umurwa w’Abainka uri ku misozi miremire ya Andes, uzwi nk’umujyi w’“abacitse ku icumu”. Uyu mujyi wubatswe mu buryo butangaje, ku buryo n’ubu impuguke zitungurwa n’uburyo wubatswemo nta gikoresho cy’icyuma cyari gihari icyo gihe.

6. Christ the Redeemer (Brazil)
Ishusho nini ya Yesu Kristu iri hejuru y’umusozi wa Corcovado i Rio de Janeiro. Yubatswe mu 1931, ikaba ifite uburebure bwa metero 30. Ni ikimenyetso cy’umujyi n’urukundo rw’abanya-Brazil.

7. Petra (Jordan)
Umujyi wa kera wacukuwe mu mabuye. Wari umujyi w’ubucuruzi ukomeye cyane mu kinyejana cya 4 mbere ya Yesu. Uyu mujyi ufite imiryango minini n’imyobo yacukuwe mu mabuye umutuku, bikawugira ahantu hihariye ku isi.

Muri macye:
Ibitangaza birindwi by’isi si inkuru gusa z’amateka, ahubwo ni igihamya cy’uko ubuhanga, ubugeni n’ukwemera by’abantu bishobora kubaka ibiramba bigakomeza kubaho ibinyejana byinshi. Ukoresheje urugendo cyangwa gusoma, kwiga ibi bitangaza bituma abantu bongera kumva ubumwe n’amateka y’abantu bose ku isi.